57: Donald MacKay 57: Dòmhnall MacAoidh
Litir shìmplidh sheachdaineach do luchd-ionnsachaidh le clàr-fuaime, tar-sgrìobhadh is eadar-theangachadh. A simple weekly letter to Gaelic learners with audio, transcription and translation.
Tha an litir bheag ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. The little letter is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.
Dòmhnall MacAoidh
Bha Dòmhnall MacAoidh ann an geòla. Bha e faisg air Inbhir Theòrsa. Bha e a’ dol a dh’fhaighinn uisge ann am baraillean. Bha e air a thoirt am bruid ceithir bliadhna roimhe. A-nise bha e faisg air an dachaigh aige. Bha sin ann an Dùthaich MhicAoidh.
Chunnaic e feadhainn eile bhon sgìre aige fhèin. Bha iadsan ann am bàta eile. Dh’èigh iad air a chèile. Thionndaidh na maraichean an geòla. Chaidh iad air ais don luing. Chuir iad an seòl an àirde. Dh’fhalbh an long.
Chaidh trì bliadhna eile seachad. Bha Dòmhnall naoi bliadhn’ deug a dh’aois. Bha iad a’ seòladh faisg air costa mu thuath na h-Alba. Chaidh iad gu Loch Eurabol airson uisge. Bha Dòmhnall ag iarraidh teicheadh dhachaigh.
Chaidh e fhèin is fear eile gu tìr ann an geòla. Lìon iad baraillean le uisge. Dh’iarr Dòmhnall air an fhear eile leum a-steach don bhàta. Tharraing Dòmhnall na ràimh a-mach. Phut e an geòla gu muir.
Dh’èigh Dòmhnall air an duine eile, “Beannachd leat!” Agus theich e. Air mullach cnuic choimhead e air ais. Bha geòla eile aig na maraichean. Bha iad a’ tighinn às a dhèidh. Rinn Dòmhnall cabhag. Lorg e imir coirce. Bha adagan ann. Chaidh e am falach am broinn adag.
Làigh e gu sàmhach. Ruith na maraichean seachad air. An ceann greis, thill iad. Làigh Dòmhnall gu sàmhach airson greis a bharrachd. An uair sin, dh’èirich e. Cha robh sgeul air duine. Às dèidh seachd bliadhna bha e saor.
Air an làrna-mhàireach ràinig e Armadal. Chunnaic e athair. Bha e air a dhol liath. Chunnaic an croitear an srainnsear òg. Cha do dh’aithnich e e. Dh’iarr Dòmhnall cuid na h-oidhche air.
“Ceart gu leòr,” thuirt athair, “ach feumaidh mi bruidhinn ris a’ bhean agam.” Chaidh iad a-steach. Bha màthair Dhòmhnaill ann. Cha do dh’aithnich i an gille aice.
“O mo mhàthair!” dh’èigh e. “Nach eil sibh gam aithneachainn?!” Uill, dh’aithnich an uair sin. Is tha mi cinnteach gu robh deòir gu leòr a’ sruthadh.
Faclan is abairtean: bha Dòmhnall MacAoidh ann an geòla: Donald Mackay was in a dinghy; faisg air Inbhir Theòrsa: near Thurso; baraillean: barrels; bha e air a thoirt am bruid ceithir bliadhna roimhe: he was kidnapped four years earlier (before); Dùthaich MhicAoidh:The Mackay Country [of N Sutherland]; dh’èigh iad air a chèile: they shouted to each other; thionndaidh na maraichean an geòla:the seamen turned the dinghy (around); chaidh iad air ais don luing: they went back to the ship; chuir iad an seòl an àirde: they hoisted the sail; dh’fhalbh an long: the ship departed; Loch Eurabol: Loch Erribol; bha Dòmhnall ag iarraidh teicheadh dhachaigh: Donald was wanting to run (flee) home; dh’iarr Dòmhnall air an fhear eile leum a-steach don bhàta: Donald asked the other man to jump into the boat; tharraing Dòmhnall na ràimh a-mach: Donald pulled the oars out; phut e an geòla gu muir: he pushed the dinghy out to sea; air mullach cnuic choimhead e air ais: at the top of a hill he looked back; a’ tighinn às a dhèidh: coming after him; cabhag: hurry; imir coirce: field of oats; chaidh e am falach am broinn adag:he hid inside a stook; làigh Dòmhnall gu sàmhach airson greis a bharrachd: Donald lay quietly for a bit longer; cha robh sgeul air duine: there was no sign of anybody; às dèidh seachd bliadhna bha e saor: after seven years he was free; air an làrna-mhàireach ràinig e Armadal: [on] the next day he reached Armadale; bha e air a dhol liath: he had gone grey; chunnaic an croitear an srainnsear òg:the crofter saw the young stranger; cha do dh’aithnich e e: he didn’t recognise him; dh’iarr Dòmhnall cuid na h-oidhche air:Donald asked him for a night’s lodgings; nach eil sibh gam aithneachainn?: don’t you recognise me?; dh’aithnich an uair sin: [she] recognised [him] then; gu robh deòir gu leòr a’ sruthadh: that many tears were running (ie they all had a good blub!)
Download the text of this week's letter as a PDF:Thoir a-nuas Litir mar PDF:
PDF documents are especially suited for printing out. Most computers can open PDF files, but if you have problems viewing them you may need to install reader software such as Tha faidhleachan PDF gu sònraichte math airson clò-bhualadh. Tha e furasta gu leòr do chuid de choimpiutairean faidhleachan PDF fhosgladh, ach ma tha trioblaid agad ‘s dòcha gum biodh e feumail bathar-bog mar Adobe Acrobat Reader. fhaighinn.
Litir do Luchd-ionnsachaidh
This letter corresponds to Tha an Litir seo a’ buntainn ri Litir do Luchd-ionnsachaidh 361
Podcast
BBC offers this litir as a podcast: Visit the programme page for more info and to download or subscribe. Tha am BBC a’ tabhainn seo mar podcast. Tadhail air an duilleag-phrògraim airson barrachd fiosrachaidh no airson podcast fhaighinn